Nervus vagus: zó kalmeer je de informatiesnelweg tussen brein en buik
Je darmen worden ook wel je gevoelsbrein genoemd. Het is dan ook tevens de plek waar maar liefst 90% van het gelukshormoon serotonine door je lichaam wordt aangemaakt. Er loopt zelfs een informatiesnelweg tussen je hoofd en je buik: de nervus vagus. Om je goed te kunnen ontspannen na stress, lekker te slapen en je vitale organen harmonieus samen te laten werken is het belangrijk deze zenuw goed af te stellen.
De nervus vagus ontspringt in het onderste deel van je hersenen, loopt door je stembanden, longen, hart, milt en lever, je spijsverteringsorganen en eindigt in je dikke darm. Je kunt deze zenuw met recht een snelweg tussen brain & body noemen. Via de nervus vagus worden voortdurend boodschappen over en weer gestuurd om je hersenen informatie te geven over wat er aan de hand is in je lichaam.
Soepel switchen tussen actie en rust
De nervus vagus helpt je om tot rust te komen als je stress hebt gehad door je hartslag en ademhaling te coördineren. In een bedreigende situatie schiet je lichaam in de vecht-of-vluchtstand. Je hartslag gaat omhoog, je adem wordt oppervlakkig en de stresshormonen cortisol en adrenaline jagen door je lichaam. Bovendien worden je spijsvertering en je vruchtbaarheid even op een laag pitje gezet. Het gaat om directe overleving, dus die dingen zijn nu niet van belang. Als je weer veilig bent zorgt de aansturing van je nervus vagus ervoor dat je lichaam in de ruststand komt. Hartslag en ademhaling dalen, stresshormonen worden netjes afgevoerd en je lichaam heeft weer energie over voor het opnemen van voedingsstoffen en het gesmeerd laten lopen van je hormonen.
Gestresst en overprikkeld?
Maar wat als je lichaam niet zo soepel schakelt tussen in actie komen en weer ontspannen? Wat als je je voortdurend opgefokt, gestrest en overprikkeld voelt? Of dat de naweeën van een ruzie met je partner, een aanvaring met je puber of een rotgesprek op je werk maar blijven dooretteren in je lijf? Dat betekent dat je chronisch in de vecht-of-vluchtmodus en dus altijd ‘aan’ staat. Het lukt het de nervus vagus dan niet meer om je in de ontspan-stand te krijgen en dat kan zorgen voor allerlei ellende in je lijf en in je hoofd. Slaapproblemen, chronische stressgevoelens, spijsverteringsproblemen, hormonen die all over the place zijn. Chronisch gestrest zijn zorgt ervoor dat je meer ontstekingsstoffen aanmaakt die kunnen leiden tot depressie. Die ontstekingsstoffen komen ín je hersenen via de nervus vagus. En we weten dat chronische ontsteking de oorzaak is van vrijwel alle moderne westerse ziekten, zoals reumatoïde artritis, Alzheimer en hart- en vaatziekten.
Hoe kun je je nervus vagus weer voor jou laten zorgen?
Voordat je nu nóg meer stress krijgt: je kunt je nervus vagus helpen om je beter te laten switchen tussen inspannen en weer ontspannen. Je darmen gezonder maken is daar een essentieel onderdeel van: zo ontvangen je hersenen via de informatiesnelweg van de nervus vagus minder stress-signalen en meer serotonine vanuit je buik. Je darmflora verbeteren met behulp van een probiotica supplement is een belangrijke stap in de goede richting, maar gaat niet van de een op de andere dag. Wat wél meteen helpt, zijn deze manieren om je nervus vagus te activeren:
Neuriën of zingen (de nervus vagus loopt door je stembanden)
Ritmisch ademhalen (5 tellen in, 5 tellen uit)
Koud douchen
Oefening van Stanley Rosenberg
Tenslotte onze favoriete tip: een oefening van Stanley Rosenberg, auteur van Accessing the Healing Power of the Vagus Nerve.
Ga op je rug liggen en leg je handen gevouwen achter je hoofd. Laat het gewicht van je hoofd rusten op je handen.
Laat je hoofd rustig liggen en kijk met je ogen naar rechts, zo ver als je kan. Alleen je ogen bewegen, je hoofd ligt nog steeds in het midden met je neus naar het plafond. Blijf naar rechts kijken.
Op een gegeven moment moet je slikken, gapen of zuchten. Dit gaat automatisch, daar hoef je niks voor te doen. Het kan wel een halve tot een hele minuut duren voor dit gebeurt. Dit is een teken van ontspanning in je parasympatische zenuwstelsel dat aangestuurd wordt door je nervus vagus.
Herhaal hetzelfde, maar kijk dan zo ver mogelijk naar links met je hoofd in het midden. Ook hier wacht je tot je slikt, gaapt of zucht. De ervaring leert dat het aan één kant veel langer kan duren voor je in de ontspanning ‘schiet’ dan de andere kant.
Doe deze oefening voor je gaat slapen en als je ’s nachts wakker wordt. Of wanneer je gedurende de dag een reset van je zenuwstelsel nodig hebt, bijvoorbeeld als je je overprikkeld voelt of net iets stressvols hebt meegemaakt. Works like a charm!
Je kennis vergroten over de nervus vagus
Het boek ‘Activeer je nervus vagus’ van Luc Swinnen is een aanrader.
Bron : Holistik | Darmtherapeuten Liedewij Theisens en Noortje Berger van Labsolute
