Verklevingen zijn inwendig littekenweefsel. Ze kunnen ontstaan na een operatie, maar ook door virale infecties, endometriose, ontstekingen of trauma. Soms zien verklevingen er uit als kleine, dunne vliesjes. Maar ze kunnen ook uitgroeien tot stugge bindweefsel strengen. En dat kan zorgen voor nare (en soms verrassende) complicaties. Wat je kunt doen om verklevingen te verhelpen.

Verklevingen: wat zijn het en wat kun je er aan doen?

Verklevingen bestaan uit bindweefsel. Bindweefsel is ontzettend belangrijk voor een goed functionerend lichaam. Zie het als de lijm van je lijf: het houdt alle onderdelen van je lichaam bij elkaar en geeft steun aan organen. Het kapselt ook zenuwen, bloedvaten en lymfebanen in, en is belangrijk voor de verbinding tussen weefsels en organen. Het bevat namelijk bloedvaten die hormonen en immuuncellen transporteren. Ook bevinden zich in bindweefsel veel vezels. Dit zijn een soort ’telefoonkabeltjes’ waarmee het weefsel je hersenen op de hoogte brengt van de actuele toestand van het weefsel. Kortom: zonder bindweefsel geen gezond bestaan. Maar wat als er – bijvoorbeeld na een operatie – stugge bindweefsel strengen ontstaan op plekken waar ze niet horen?

Het ontstaan van verklevingen

Zoals gezegd kunnen verklevingen ontstaan na een operatie. Maar ook infecties, endometriose, ontstekingen of trauma kunnen verklevingen veroorzaken. Dit inwendige littekenweefsel is er in allerlei soorten en maten. En je ervaart er lang niet altijd klachten van. In sommige gevallen echter kunnen verklevingen je welzijn flink ondermijnen, vooral als ze groot en stug zijn. Het inwendige littekenweefsel trekt ander weefsel naar zich toe. Hierdoor kunnen vergroeiingen ontstaan. Bovendien komt er een flinke druk te staan op je organen, spieren en/of zenuwen. In je buikholte bijvoorbeeld kunnen verklevingen ervoor zorgen dat organen deels met elkaar of met de buikwand vergroeien. Dit zorgt voor verminderde beweeglijkheid van je organen, spieren en gewrichten en hindert de doorbloeding naar je organen. Je kunt je voorstellen wat voor ongemak en pijn dit kan geven.

Mogelijke klachten

De plek in je lichaam waar een verkleving is gevormd, bepaalt voor een deel de klachten die je ervaart. Verklevingen bij de maag of darmen kunnen bijvoorbeeld buikpijn, verstopping, misselijkheid en soms zelfs een gehele darmafsluiting veroorzaken. Bij de baarmoeder(hals) kunnen ze leiden tot pijnklachten bij seks, ontstekingen en verminderde vruchtbaarheid. Het kan ook zo zijn dat iemand niet meer goed rechtop kan lopen of andere stijfheid ervaart door verklevingen in bijvoorbeeld het torso of de heupen.

Wat kun je eraan doen?

Het lichaam is niet in staat om verklevingen zelf te verminderen of verwijderen. De reguliere geneeskunde benoemt operatieve verwijdering eigenlijk nog steeds als de enige oplossing. Maar, je voelt ‘m al aankomen: die operaties zorgen weer voor de vorming van niéuw littekenweefsel. Zo blijf je dus achter jezelf aan lopen, en dat kan enorm frustrerend (en pijnlijk) zijn. Bij verklevingen in of rondom de darmen worden vaak bepaalde voedingsadviezen gegeven: vezelrijke of juist vezelarme voeding consumeren, bijvoorbeeld. Raadpleeg een arts voor geschikt (voedings)advies.

Massages

Verschillende massagetechnieken kunnen helpen het littekenweefsel te versoepelen en pijnklachten te verzachten. Bindweefselmassages worden hier soms voor ingezet. De bindweefselmassage is in de jaren ’50 van de vorige eeuw ontwikkeld door de Duitse heilgymnast Elisabeth Dicke (heilgymnasten waren de voorlopers van de fysiotherapeuten). Bij een bindweefselmassage ligt de focus op de bindweefsellaag die zich tussen je huid en je spieren bevindt. Technieken die worden toegepast variëren van lichte strijkbewegingen tot het rollen en oppakken van de huid. De doorbloeding neemt toe waardoor verklevingen kunnen verminderen.

Osteopaat

Raadpleeg ook vooral een osteopaat. Met osteopathie kunnen verklevingen worden ‘opgerekt’ waardoor de doorbloeding van het betreffende gebied wordt gestimuleerd. Dit heeft een positief effect op de doorbloeding van de bezenuwing van de betreffende organen waardoor deze beter gaan functioneren en de pijn kan verminderen.